پلیمرها به‌دلیل داشتن خاصیت نارسایی الکتریکی در تولید انواع کابل و سیم استفاده می‌شوند. این نوع متریال عمدتا در مرحله عایق‌سازی کابل کاربرد دارد که وظیفه ممانعت از اتصال الکتریکی بین هادی را در رشته سیم‌ها برعهده دارد. کابل پلیمری با محافظت الکتریکی بالا و ویژگی‌های مکانیکی مطلوب از رایج‌ترین انواع کابل موجود در بازار به‌شمار می‌رود. کابل PVC نیز همانند دیگر محصولات مشابه خود، دارای معایب و مزایایی است که با آگاهی از آن‌ها می‌توانید انتخاب ایده‌آلی متناسب با نیازهای کاربردی مدنظرتان، تجربه کنید. برای آشنایی با کابل های پلیمری، ویژگی‌ها، مزایا و معایب آن‌ها با ادامه مطلب همراه شوید.
پلیمر چیست؟
پیش از معرفی کامل کابل پلیمری، بهتر است ابتدا با پلیمرها به‌عنوان رایج‌ترین و کاربردی‌ترین متریال در عایق‌سازی سیم و کابل آشنا شوید. پلیمرها جزو آن دسته از موادی هستند که در ساخت آن‌ها از زنجیره‌های تکراری و طویل تعداد بی‌شماری از مولکول‌ها، استفاده می‌شود. به‌همین دلیل هرکدام از پلیمرها با توجه به نوع مولکول‌ها و نحوه پیوند و اتصال آن‌ها با یکدیگر، خواص منحصربه‌فرد و ویژگی‌های خاصی را ارائه می‌کنند. به‌عنوان مثال، برخی پلیمرها مانند شیشه‌ها و ابوکسی‌ها بسیار سخت و محکم هستند و درمقابل، برخی دیگر از پلیمرها مانند پلی‌استر و لاستیک با قابلیت خم شدن و کشیده شدن، شناخته می‌شوند.
🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶
🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶
کاربرد انواع پلیمر به‌قدری وسیع، متنوع و گسترده است که در اکثر وسایل و ابزارهایی که روزانه با آن‌ها سروکار دارید، به‌کار رفته‌اند. ازجمله رایج‌ترین کاربرد پلیمر را می‌توان در عایق‌بندی انواع سیم و کابل مشاهده کرد که امکان استفاده ایمن از تجهیزات برقی و ارتباطی را فراهم می‌کنند. با توجه به قابلیت‌های عالی و مشخصات مکانیکی مطلوب کابل های پلیمری، می‌توان این محصول را از پرتقاضاترین کابل‌ها در بین کاربران به‌شمار آورد.
ویژگی کاربردی ترین پلیمرها در تولید کابل و سیم
رایج‌ترین و کاربردی‌ترین پلیمرها در تولید انواع سیم و کابل را می‌توان به دو رده زیر دسته‌بندی کرد:
گرمانرم‌ها:
گرمانرم‌ها جزو آن دسته از پلیمرها هستند که در روند تولید آن‌ها از افزودن و برطرف کردن مکرر گرما استفاده می‌شود تا به این شکل نرم و منجمد شوند. به این شکل، این پلیمرها در چندین عملیات مجزا در اکسترودر، مرحله تزریق و دیگر مراحل، فرآوری می‌شوند. ازجمله رایج‌ترین پلیمرهای گرمانرم می‌توان به عایق‌های زیر اشاره کرد:
- عایق پلی اتیلن ( PE )
- عایق پلی پروپیلن ( PP )
- عایق پلی وینیل کلراید ( PVC )
گرماسخت‌ها:
روند تولید پلیمرهای گرماسخت به این‌گونه است که پس از مرحله خنک کردن، در معرض گرمای مجدد قرار می‌گیرند؛ اما این گرمایش مجدد باعث جاری شدن پلیمر و همچنین نرم شدن آن نمی‌شود. به این شکل نمی‌توان پلیمرهای گرماسخت را در دسته متریال‌های قابل بازیافت درنظر گرفت. معروف‌ترین و پرکاربردترین پلیمر گرماسخت، EPDM نام دارد.
درکنار دو دسته کلی پلیمرها که در صنعت کابل‌سازی حضور پررنگی دارند، می‌توان به پلیمرهای الاستومری نیز اشاره کرد. این نوع متریال، قابلیت تغییر شکل مکرر در نتیجه اعمال نیرو را دارند؛ اما در صورتی که اعمال نیرو از روی آن‌ها برداشته شود، به شکل اولیه خود بازمی‌گردند. جالب است بدانید که پلیمرهای الاستومری با توجه به مکانیزم‌های فرآوری و نوع ترکیبات شیمیایی می‌توانند هم به‌صورت گرمانرم و هم گرماسخت، تولید شوند.
ویژگی های کابل پلیمری
همان‌طور که اشاره شد، پلیمرها جزو جذایی‌ناپذیر در تولید انواع کابل‌های مخابراتی، سیستم‌های توزیع برق و کابل‌های الکتریکی هستند و این حضور گسترده به‌دلیل خاصیت نارسایی فوق‌العاده آن‌ها است. روکش‌های عایق از اصلی‌ترین و مهم‌ترین اجزا در سیستم‌های توزیع برق هستند که از خطرات احتمالی جلوگیری کرده و ایمنی را دوچندان می‌کنند. در این میان، کابل پلیمری با مقاومت بالا دربرابر عبور جریان الکتریکی شناخته می‌شود و در دسته ایمن‌ترین و باکیفیت‌ترین انواع کابل قرار دارند؛ چراکه مواد پلیمری بهترین روکش عایق محسوب می‌شوند. برای آگاهی از ویژگی‌های کابل های پلیمری باید به بررسی رایج‌ترین انواع کابل پلیمری، مشخصات و قابلیت‌های هرکدام بپردازیم.
ویژگی کابل های پلیمری ترموپلاستیک(CPE):
- دربرابر واکنش‌های اسید و باز، مقاومت بالایی دارند.
- دربرابر حرارت و آتش، مقاومت عالی از خود نشان می‌دهند.
- با توجه به مقاومت و استحکام بالا، از این کابل‌ها در صنایع شیمیایی و شرایط محیطی آسیب‌زا، استفاده فراوانی می‌شود.
ویژگی‌های کابل PVC:
- کابل PVC در دماهای 20 الی 60 درجه سانتی‌گراد، کارایی خوبی ارائه می‌کند.
- از این نوع کابل پلیمری در مصارفی که به ولتاژهای پایین نیاز است ازجمله ساختمان‌سازی و صنعت خودروسازی، استفاده زیادی می‌شود.
- از کابل‌های پی وی سی نباید در ولتاژهای بالای یک کیلو وات استفاده کرد؛ چراکه منجر به افت دی الکتریک می‌شود.
- این نوع کابل‌ها با مقاومت بالا دربرابر حرارت و آتش شناخته می‌شوند، تا جایی که قابلیت خود خاموش کنی نیز ارائه می‌کنند.
- پی وی سی در دسته پلیمرهای گرمانرم قرار دارد و به همین دلیل در ساخت غلاف و عایق کابل‌های فشار ضعیف استفاده می‌شود.
- کابل پی وی سی دربرابر واکنش‌های شیمیایی و آسیب‌های آن نیز مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد.
ویژگی‌های کابل PE:
- برخی دیگر از پلیمرهای مورداستفاده در کابل‌سازی، PE نام دارند که برای ساخت انواع کابل ولتاژ پایین مناسب هستند.
- کابل PE با مقاومت بی‌نظیر دربرابر تشعشعات رادیواکتیو شناخته می‌شود و به‌همین دلیل شاهد حضور پررنگ این کابل‌ها در تجهیزات هسته‌ای هستیم.
- کابل‌های PE انعطاف‌پذیری کم و مقاومت عالی در برابر جریان برق را در اختیار کاربران قرار می‌دهند.
ویژگی‌های کابل PP:
- پلیمر PP نیز همانند کابل PE عمل می‌کند؛ اما با خواص مکانیکی بهتری که دارد برای تولید کابل‌های با روکش نازک، مناسب‌تر هستند.
ویژگی‌های کابل TPE:
- این پلیمر نیز با خواصی مشابه پلیمرهای PP و PE معرفی می‌شود؛ با این تفاوت که امکان افزایش انعطاف‌پذیری کابل با این نوع متریال وجود دارد.
- کابل TPE از مقاوم‌ترین و ایمن‌ترین کابل‌های موجود در بازار است که دربرابر واکنش‌های شیمیایی و عوامل محیطی آسیب‌زا، مقاومت عالی دارد.
- انعطاف‌پذیری بی‌نظیر از اصلی‌ترین ویژگی‌های کابل TPE به‌شمار می‌رود.
- امکان استفاده از کابل TPE در حجم بالایی از ولتاژ و فرکانس وجود دارد.
مزایا و معایب کابل های پلیمری
همان‌طور که اشاره شد، پلیمرها از کاربردی‌ترین متریال در تولید سیم و کابل هستند که با ویژگی‌های عالی و مشخصات بی‌نظیر، ایمنی و کاربرد کابل‌ها را دوچندان می‌کنند. مانند هر کابل دیگری، این محصولات نیز با مزایا و معایب مختلف همراه هستند که بهتر است برای انتخاب بهترین کابل با توجه به نوع کاربردی که درنظر دارید، با آن‌ها آشنا باشید.
مزایای کابل پلیمری:
- مقاومت بالا دربرابر آتش‌سوزی؛ کابل‌های پلیمری در برابر حرارت، گرمای زیاد و آتش‌سوزی، کاملا مقاوم هستند. این درحالی است که انواع کابل‌های پلیمری، مقاومت بالایی دربرابر انواع مواد شیمایی مانند روغن‌ها، اسیدها و … از خود نشان می‌دهند.
- وزن سبک و کاربری آسان؛ از دیگر مزایای کابل پلیمری می‌توان به وزن سبک آن‌ها اشاره کرد؛ چراکه اکثر این نوع از کابل‌ها با سایزهای باریک تولید می‌شوند. همین ویژگی، استفاده از کابل‌های پلیمری؛ نصب و نگهداری از آن‌ها را برای کاربران آسان و راحت کرده است.
- بهبود مدار جریان؛ این کابل‌ها در بهبود مدار جریان و نحوه انتقال جریان الکتریکی، موثر هستند. از آنجایی که اغلب متریال‌های پلیمری مورداستفاده در عایق‌بندی سیم و کابل، در تحمل دمای بالا، توانمند هستند، بنابراین می‌توان آن‌ها را بهترین روکش در عایق‌بندی و بهبود مدار جریان دانست.
- سازگاری بالا با سلامت محیط زیست؛ در بررسی مزایای کابل‌های پلیمری، نمی‌توان از سازگاری بالای آن‌ها با محیط زیست غافل شد. از آنجایی که کابل‌ها و سیم‌ها از پرکاربردترین محصولات الکتریکی هستند، باید به این سازگاری توجه زیادی شود.
🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶
🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶🔶
معایب کابل پلیمری:
- در صورتی که بخواهید کابل‌های پلیمری را بسوزانید، دود زیاد و سمی تولید می‌شود که ممکن است سلامت دیگران را به‌خطر بیندازد.
- به‌طور کلی، برخی از کابل‌های پلیمری برای عبور جریان الکتریکی با ولتاژ بالا مناسب نیستند؛ بنابراین باید توجه زیادی به این ویژگی داشته باشید.
- متریال‌های پلیمری نسبت به فلز، مقاومت کمتری دربرابر ضربه و فشار دارند؛ بنابراین ممکن است در معرض برخی عوامل محیطی، بشکنند یا آسیب ببینند.
سخن پایانی
کابل پلیمری ازجمله بهترین و پرتقاضاترین محصولات در بازار سیم و کابل به‌شمار می‌رود. از آنجایی که پلیمرهای متنوعی در تولید سیم و کابل استفاده می‌شود؛ شاهد انواع کابل‌های پلیمری مانند کابل PVC ، کابل PE و… هستیم که هرکدام با ویژگی‌ها و کاربردهای منحصربه‌فردی شناخته می‌شوند. از آنجایی که کابل‌های پلیمری ایمنی و مقاومت خوبی به کاربران ارائه می‌کنند و استفاده از آن‌ها با محبوبیت زیادی در بین مصرف‌کنندگان روبه‌رو شده است، در این مطلب به بررسی تمام آن چیزی که باید از کابل‌های پلیمری، ویژگی انواع این نوع از کابل‌ها، مزایا و معایب آن‌ها پرداختیم.