یک‌لحظه تصور کنید که همه کابل‌ها و سیم‌ها یک‌رنگ بودند؛ این‌گونه برق‌کارها و افراد تعمیرکار نمی‌توانستند نوع کابل را به‌درستی تشخیص داده و با یک اشتباه می‌تواند فاجعه بزرگی رخ دهد. همین دلیل باعث شده تا کابل‌ها در رنگ‌بندی‌های مختلفی تولید شوند و هر نوع کابل رنگ مخصوص خودش را داشته باشد. این‌گونه شما می‌توانید با مشاهده‌کردن رنگ کابل متوجه نوع آن شده و از کاربرد آن مطلع شوید. البته لازم است بدانید که استاندارد رنگ بندی کابل در همه دنیای یکسان نیست. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر درباره استاندارد رنگ بندی کابل صحبت کرده و اطلاعات مختلفی از آن به دست بیاوریم.
استاندارد عمومی رنگ سیم و کابل برق
در رنگ بندی کابل‌های برق، استانداردهای عمومی وجود دارد که همواره در همه جای دنیای از آن استفاده می‌شود؛ اما ممکن است رنگ نهایی در برخی از کشورها به دلیل سیاست‌های مختلف متغیر باشد. در استاندارد رنگ بندی کابل عمومی کابل‌ها بر اساس تعداد رشته‌ای که دارند تقسیم‌بندی‌شده و رنگ‌های متنوعی دارند.
اگر می‌خواهید با استاندارد عمومی رنگ سیم و کابل برق آشنا شوید بهتر است که در ادامه با ما همراه باشید.
استاندارد رنگی کابل تک رشته
اگر به کابل تک‌رشته‌ای برخورد کردید و نمی‌دانید که کابل از چه نوعی است می‌توانید به‌راحتی تمام با استفاده از رنگ‌ها نوع کابل را تشخیص دهید. در استاندارد رنگی کابل‌های تک رشتی ای از کد رنگ‌های مشکی، قرمز، سفید، سبز یا زرد و آبی استفاده شده است.
بر اساس استاندارد سیم‌های فاز 1 در رنگ‌های مشکی تولید می‌شوند؛ لازم است بدانید که در سیم‌های مشکی همیشه جریان برق وجود دارد و باید در مقابله با آن‌ها احتیاط داشته باشید. برای شناسایی سیم‌های فاز 2 نیز باید به سراغ سیم هایی با رنگ قرمز بروید، سیم‌های قرمز رنگ نیز همیشه دارای جریان برق ثانویه هستند.
·········································································
🔔 اطلاع از آخرین قیمت فلزات در بازار ایران🔔
قیمت لحظه ای آلومینیوم – قیمت لحظه ای مس
························································
اگر می‌خواهید سیم خنثی یا به‌اصطلاح همان سیم نول را پیدا کنید تنها لازم است به دنبال سیمی با رنگ سفید بگردید؛ البته که سیم‌های نول نیز همیشه فاقد جریان برق نیستند و بهتر است مراقبت کنید. برای سیم‌های دیگری که می‌توان از آن‌ها به جهت انتقال جریان استفاده نمود نیز بر اساس استاندارد رنگ آبی انتخاب شده است.
در سیستم‌های مختلف سیمی وجود دارد که با آن سیم ارت یا همان سیم زمین گفته می‌شود. این نوع سیم‌ها بر اساس استاندارد معمولاً در رنگ‌های سبز یا زرد تولید می‌شوند. قابل‌توجه است که سیم‌های ارت معمولاً به زمین متصل هستند و پیداکردن آن‌ها آسان است.
استاندارد رنگی کابل دو رشته
در استاندارد رنگ بندی کابل دو رشته معمولاً از دو رنگ استفاده می‌شود تا بتوان فاز و نول کابل را از هم جداسازی کرد. سازندگان برای مشخص‌سازی فاز کابل از رنگ مشکی استفاده می‌کنند و معمولاً برای مشخص‌شدن نول نیز از رنگ آبی استفاده شده است.
البته لازم به ذکر است که این رنگ‌ها همیشه ثابت نبوده و ممکن است گاهی اوقات متغیر باشند. برای مثال در برخی از مواقع به‌جای رنگ سیاه از رنگ قرمز برای مشخص‌کردن فاز استفاده می‌شود. علاوه‌برآن ممکن است رنگ نول نیز به سفید، سبز یا زرد تغییر پیدا کند.
استاندارد رنگی کابل سه رشته
کابل سه رشته در صنایع کاربرد فراوانی دارد، البته در بسیاری از مواقع به این نوع کابل، کابل‌های سه‌فاز نیز گفته می‌شود. به همین دلیل برای مشخص‌کردن این نوع کابل از سه‌رنگ سبز، قرمز و آبی استفاده می‌گردد. لازم است بدانید که این کابل دوفاز و یک نول دارد.
فاز اول این نوع کابل را با رنگ قرمز مشخص می‌کنند. برای مشخص‌سازی فاز دوم کابل نیز از رنگ سبز استفاده می‌شود؛ ممکن است که در برخی از مواقع رنگ سبز با زرد جایگزین گردد. طبق معمول برای مشخص‌سازی نول کابل نیز از رنگ آبی استفاده خواهد شد.
استاندارد رنگی کابل چهار رشته
کابل چهار رشته‌ای نیز کاربرد بسیار زیادی در صنایع و نیروگاه‌های برق دارد. این کابل‌ها به طور استاندارد از سه عدد فاز و یک عدد نول ساخته شده‌اند. بر اساس استاندارد رنگ بندی کابل برای مشخص‌سازی این کابل از رنگ‌های مشکی، قرمز، زرد و بنفش استفاده شده است.
فاز 1 این کابل‌ها با رنگ مشکی مشخص شده است. علاوه‌برآن اگر به دنبال فاز 2 هستید باید به سراغ سیم قرمز رنگ بروید و فاز سوم این کابل نیز به رنگ بنفش ساخته شده است. در کابل‌های چهار رشته نیز معمولاً برای مشخص‌سازی نول از رنگ آبی استفاده شده است.
استاندارد رنگی کابل پنج رشته
کابل بعدی کابل پنج رشته است که در بازار آن را به‌عنوان کابل‌های مخابراتی نیز می‌شناسند. کابل‌های مخابراتی جزو معدود کابل‌هایی هستند که برای رنگ بندی آن‌ها از رنگ آبی هیچ استفاده‌ای نشده است. همان‌طور که از نامش پیدا است انتظار می‌رود که حداقل از پنج رنگ برای ساخت این کابل‌ها استفاده شده باشد.
در ساخت کابل‌های پنج رشته‌ای از رنگ‌های سفید، مشکی، قرمز؛ بنفش و زرد استفاده شده است؛ در این کابل‌ها رنگ سفید نول را مشخص کرده و دیگر رنگ‌ها به فاز کابل ارتباط دارند.
استانداردهای معروف رنگ سیم برق
اگر بادقت به مطالب بالا توجه کرده باشید خودتان می‌توانید به‌راحتی متوجه استانداردهای معروف رنگ سیم برق بشوید. برخی از رنگ‌ها در بیشتر نقاط جهان یک معنی خاص می‌دهند و همین موضوع باعث می‌شود تا از آن‌ها به‌عنوان استاندارد معروف سیم برق یاد شود.
برای مثال اگر دقت کرده باشید در تمام کابل های بالا برای مشخص‌سازی فاز از رنگ‌های مشکی، قرمز و بنفش استفاده شده است. به همین دلیل می‌توان نتیجه گرفت همیشه سیم‌های با این رنگ دارای جریان بوده و باید در مقابله با آن نکات ایمنی را رعایت نمایید.
از طرفی دیگر تولیدکنندگان بر اساس استاندارد برای مشخص‌کردن سیم‌های بدون جریان از سیم‌های سفید و آبی استفاده کرده‌اند. همچنین بهتر است به سیم ارت نیز اشاره نمود که معمولاً با رنگ انحصاری سبزرنگ قابل‌شناسایی است که در بیشتر موارد نوار زرد رنگ نیر روی آن مشاهده می‌شود.
البته که این استانداردها در همه جای دنیا یکسان نیستند. هر کشوری برای خود استاندارد رنگ بندی کابل مخصوص دارد. البته کشورهای مختلفی نیز هستند که از استاندارد واحدی استفاده می‌کنند. در ادامه با ما همراه باشید تا با استاندارد رنگی کابل در کشورهای مختلف آشنا شویم.
استاندارد رنگ سیم و کابل در آمریکا
در کشور آمریکا کابل‌ها بر اساس میزان ولتاژ خود دسته‌بندی می‌شوند. برای مثال برای رنگ بندی کابل‌های با ولتاژ 120 تا 240 از نوع AC از رنگ‌های مشکی، قرمز، آبی و سبز و سفید استفاده شده است. رنگ‌های مشکی، قرمز و آبی به ترتیب فازهای 1 و 2 و 3 را مشخص می‌کنند و رنگ سبز مربوط به سیم ارت است؛ سیم سفید نیز نشان دهنده نول بوده که فاقد جریان است.
در سیم‌های با ولتاژ 277 تا 480 از نوع AC نیز برای مشخص‌کردن فاز 1 از رنگ قهوه ای، برای مشخص کرده فاز 2 از رنگ نارنجی، برای مشخص‌کردن فاز 3 از رنگ زرد، برای مشخص‌کردن سیم ارت از رنگ سبز و برای مشخص‌کردن سیم نول از رنگ خاکستری استفاده شده است.
سیم‌های DC نیز به‌خاطر ساختاری که دارند از 3 نوع رنگ برای رنگ بندی آن‌ها استفاده شده است. معمولاً سیمی که سر مثبت دارد و به زمین متصل نیست رنگ قرمز داشته و سیم با سر منفی که به زمین وصل نیست رنگ مشکی دارد. سیم ارت نیز در این کابل‌ها سبزرنگ است.
استاندارد رنگ سیم و کابل در اروپا
تمامی کشورهای قاره اروپا از استاندارد IEC برای کدبندی استفاده می‌کنند. به‌طورکلی لازم است بدانید که IEC مخفف شده کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیک بوده و کشورهای اروپایی نیز برای کدبندی از استانداردهای همین کمیسیون استفاده می‌کنند.
بر اساس این کمیسیون در کابل‌های AC فاز 1 باید به رنگ قهوه ای باشد، فاز دوم به رنگ قرمز باشد، فاز سوم به رنگ خاکستری باشد، کابل نول به رنگ آبی باشد و کابل ارت نیز به رنگ سبز انتخاب شود. البته که روی کابل ارت باید نوار های زرد نیز استفاده شده باشد.
·········································································
🔔 برق کمال صنعت عرضه کننده انواع سیم و کابل از برترین برندهای بازار 🔔
························································
استاندارد رنگ سیم و کابل در انگلستان
کشور انگلستان یکی از معدود کشورهایی است که استاندارد رنگ بندی کابل مخصوص به خودش را تصویب کرده است. در سال 2001 بود که کشور انگلستان از تصویب استاندارد BS-7671 خبر داد و این استاندارد را استاندارد رسمی رنگ بندی کابل‌های کشور اعلام کرد.
لازم است بدانید که این استاندارد با IEC تفاوت چندانی ندارد؛ در واقع این دو استاندارد شباهت‌های بسیار زیادی با هم دارند. تنها تفاوتی که در این دو استاندارد دیده می‌شود رنگ خاکستری است؛ در استانداردهای انگلستان شما می‌توانید از رنگ خاکستری برای فازهای اصلی نیز استفاده نمایید.
استاندارد رنگ سیم و کابل در کانادا و ژاپن
کشورهای کانادا و ژاپن به‌صورت مشترک از یک استاندارد رنگ استفاده می‌کنند. استاندارد این کشورها به طور کل با استاندارد جهانی متفاوت بوده و هیچ شباهتی به آن‌ها ندارد. در این استاندارد به‌طورکلی از رنگ خاکستری یا سفید برای مشخص‌سازی نول استفاده شده و سیم‌های هادی حفاظتی نیز به رنگ سبز تولید می‌شوند.
استاندارد رنگ سیم برق در ایران
ایران نیز از استاندارد رنگ بندی کابل استفاده کرده و تولیدکنندگان موظف هستند که این استاندارد را کاملاً رعایت نمایند. بر اساس استانداردهایی که در قوانین کشور وضع شده است سیم‌های از نوع S و R و T باید به ترتیب دارای رنگ‌های زرد، قرمز و آبی باشند.
البته در برخی از مواقع نیز این رنگ‌ها به سبز و زرد و قرمز تغییر می‌کند. معمولاً شرکت‌های تولیدکننده کابل به‌منظور کاهش هزینه‌های خود به‌طورکلی از هیچ استاندارد رنگ بندی کابلی استفاده نمی‌کنند و این موضوع در برخی از مواقع دردسرساز نیز می‌شود.
تاریخ انتشار : 15 مهر 1402